Yanlış pişirme kapları ve yöntemleri sağlığınıza zarar verebilir. “Sağlıklı” olarak adlandırılan bazı markalar bile risk taşıyor. Hangi pişirme kaplarının kaçınılması gerektiğini ve güvenli alternatiflerini öğrenin.
Yanlış Pişirme Kapları: Toksin Tehlikesi
Teflon veya Yapışmaz Tavalar
Yapışmaz tavalar tipik olarak plastik polimer PTFE, PFAS ve PFOA ile kaplanır. Bu tavalar ısıtıldığında havayı ve yemeğinizi zehirli dumanlara maruz bırakabilir. Bu ürünlerden tamamen kaçının!
Alüminyum ve Alüminyum Kaplar
Alüminyum bir nörotoksindir ve insan vücudunda bilinen hiçbir faydalı kullanımı yoktur. Özellikle asitli yiyecekler ısıtıldığında yemeğinize alüminyum geçişi olabilir. Kaçının!
Bakır ve Riskleri
Kalaysız olarak kullanıldığında yüksek miktarda yiyeceğinize geçebilir. Bakırın fazlası vücutta birikebilir.
Toprak Kaplar ve Gerçek Tehlike
Ağır metal açısından en riskli kaplardandır. Geleneksel olması onları sağlıklı yapmaz!
Güvenli Pişirme Kapları ve Kullanımları
Paslanmaz Çelik: Dayanıklı ve Eşit Isıtma
Artıları: Dayanıklı, fazla bakım gerektirmez, eşit ısıtma sağlar.
Eksileri: Asitli yiyecekler nikel ve krom da dahil olmak üzere ağır metallerin yemeğinize geçişine neden olabilir.
Demir Döküm: Uzun Süre Kullanım ve Dikkat Edilmesi Gerekenler
Artıları: Dayanıklı, uzun süre kullanıma uygun, kullandıkça performansı artar, ısıyı iyi tutar.
Eksileri: Özellikle asitli yiyecekler pişirirken fazla demiri yemeğinize sızdırabilir, bakım gerektirir ve temizlerken dikkatli olunması gerekir.
Emaye Demir Döküm: Asitlere Karşı Dirençli
Artıları: Asitli yiyeceklere tepki vermez, eşit ısıtır, ısıyı iyi tutar.
Eksileri: Genellikle fazla ağırdır ve uzun/yanlış kullanımda emaye kırılabilir.
Seramik: Yapışmaz ve Doğru Seçim
Artıları: Yapışmaz, temizlemesi kolay.
Eksileri: Yüksek ısıya karşı hassas olabilir, kolayca çizilebilir, nano parçacıkları ve kurşun gibi ağır metalleri yiyeceğinize sızdırabilir. %100 saf seramik aldığınızdan emin olun.
Cam: Kimyasal Reaksiyona Karşı Güvenli
Artıları: Reaktif değildir, bu nedenle yemeğinize kimyasal geçişine yol açmaz.
Eksileri: Çabuk kırılır
Sağlıklı Pişirme Yöntemleri
Yüksek Isıda Kızartma/Kızartma
Paslanmaz çelik, karbon çelik ve demir döküm, etin kızartılması ve pişirilmesi için güvenli seçeneklerdir (iyice yağlanıp ısıtıldığından emin olun). Paslanmaz çelik bu 3’ü içerisinde en güvenilirdir.
Düşük/Orta Isıda Pişirme
%100 seramik, yapışmaz olduğu ve temizlemesi kolay olduğu için yumurta pişirmek gibi düşük/orta ısıda pişirme için en iyisidir.
Kızartma ve Soslar için Emaye Dökme Demir
Emaye dökme demir, buğulama için en iyisidir (genellikle asidik yiyeceklerle yapılan buğulama), çünkü yukarıdaki diğerleri gibi aside tepki vermez.
Emaye Kırılmadan Kullanmaya Dikkat
Görüldüğü gibi, her pişirme kabının kendine özgü avantajları ve dezavantajları vardır. Ancak doğru seçimlerle sağlığınızı korumak ve olumsuz etkileri en aza indirmek mümkündür.
Kaynak: Doç. Dr. Muhammed Keskin
